Afgelopen Woensdag was het tijd om weer eens even samen te komen met de tuinvrouwen.
We hebben een nogal moeizame relatie gehad de afgelopen maanden. Toen ik in juni een rondje tuin deed, vond ik daar een bijna lege bus van een mest-stof. Omdat de dames geen van allen kunnen lezen, ging ik ervan uit dat ze niet konden weten of het organisch of niet organisch was.
We hebben de ferme afspraak gemaakt, welke jaarlijks in vergadering wordt herhaald, dat ze ons land mogen gebruiken onder de voorwaarde dat er geen chemische stoffen , pesticiden of brand wordt gebruikt in de tuin.
Dit was dus in grove overtreding.
Onze bijenkassen staan er niet ver vandaan en dit zou dus direct gevaar voor de kassen opleveren. Ik heb iedereen toen, om de zeer bekende regel kracht bij te zetten, gevraagd om te oogsten wat zij hadden verbouwd en daarna weg te gaan en niet meer terug te komen. Ik had besloten de tuin te sluiten vanwege deze zeer ernstige overtreding.
Geschokt werd er een vergadering belegd en besproken hoe ze me konden overhalen hen te laten blijven. In eerste instantie heb ik mijn poot even stijf gehouden om duidelijk te maken dat het een serieuze zaak was. Uiteindelijk heeft ieder een “contract” getekend ( ge-duim print) met daarin de regels nogmaals op schrift gesteld en in alle talen verbaal vertaald.
Daarna kwam het regenseizoen. De dames gaan dan vaak op familie farms met zijn allen rijst of pinda’s verbouwen en laten hun tuintjes dan achter. Die tijd hebben we reparaties aan de tuin omheining en de water weg door een deel van de tuin bewerkt zodat die geen onnodige schade zou doen, als de regen kwam.
Afgelopen woensdag zouden we het nieuwe seizoen inluiden, de regens zijn reeds weken gestopt .
Omdat we graag willen dat ze zelfstandiger gaan denken, in termen van mogelijkheden wat ze wel kunnen en niet altijd maar focussen op wat ze niet kunnen…………..hebben we met onze LED projector verschillende educatieve filmpjes afgespeeld van hoe je zelf Gember kunt telen ( dat doet niemand in Gambia), knoflook ( dito), en hoe je zelf zaden kunt maken van dingen die op de markt te koop zijn.
Ze vonden het geweldig ! Er is wat geapplaudisseerd, de belangstelling was intens, de vreugde van deze voorbeelden die hen enigszins grip op hun verbeterde toekomst van landbouwen gaf, groot.
We hadden als gast een Engelse dame diens voorvaderen uit Nigeria kwamen, zij was zo geïnspireerd dat ze ook besloot om thuis, in huis, groenten te gaan verbouwen na het zien van de informatieve filmpjes. Ook was er overheid vertegenwoordigster en VIP een dame van GEIPA, het bureau dat projecten welke kunnen leiden tot export, graag steunen met kennis en kunde.
Toen iedereen na 1.5 uur of zo, naar huis ging, was het nog net licht. Ik liep met mijn mensen naar mijn auto. Ineens sloeg mijn hart op hol bij het horen van de mij zo bekende geluiden van hoge vlammen.
“Brand” gilde ik, “Kebba ! Abdulai ! breng water !! “ , “Hawa pak je kinderen bij elkaar”, “Brand!!!”De vlammen kwamen van achter de hut, de rezen hoog en fel, de rook was enorm. Het was een schokkend gezicht, zo dichtbij !
Jip en ik renden ernaar toe om te kijken wat we moesten doen…………………………………………
Wat we zagen deed ons de tranen in de ogen schieten………………gewoonte had het overgenomen van het zojuist geleerde…………..het waren onze eigen tuinvrouwen die het meters hoge gras in brand hadden gestoken. Het vuur sloeg met geweld tegen onze nieuwe hekken, tegen de o zo belangrijke Moringa bomen die juist de meest unieke mest stof voor de mooiste en gezondste planten had moeten leveren. De hele 2000mt of zo stond in de hens! De vlammen sloegen tot vlak bij de hut, vlak bij onze Aloe Vera’s, vlak bij onze nieuwe Baobab blad droger, onze nieuw geplante bonen struiken, onze zorgvuldig opgekweekte Tamarind boompjes, onze zojuist uitgeplante Papaya plantjes……………met geen pen kan ik beschrijven hoe me de moed in de schoenen zakte.
Na jaren en jaren hebben ze er nog steeds niets van begrepen. Vanwege de aanwezigheid van gasten kon ik me niet uitlaten zoals ik zou hebben willen doen. Ik had willen schreeuwen, vloeken misschien wel, huilen van frustratie….
Wat is de weg uit primitiviteit toch moeilijk. Wat zijn oude gebruiken en vroeg aangeleerde zaken toch moeilijk af te leren. Wat verdrietig dat ze alles dat ze nodig hebben, zomaar, met alle goede bedoelingen van het inluiden van een mooi nieuw seizoen, deze activiteit die voor hen betekende “de zaken even goed aanpakken, gezellig als groep”, zo desastreus is voor hun eigen gewenste uitkomst. Alles door onbegrip.
Net als mijn 8-jarige patiëntje, wiens been in brand vloog toen hij er per ongeluk benzine over morste terwijl hij een kookvuur moest maken, die zijn zeer ernstige brandwond niet serieus neemt en dagelijks gaat voetballen omdat de Aloe de pijn wegneemt en hij niet voelt dat ie ziek is…..Om deze reden is de genezing vertraagd en werkt hij zichzelf tegen en kost hij mij zo ontzettend veel meer tijd….
Oooh Afrika wat hebben we geduld nodig .
Maar ja… opgeven is ook zonde na al deze moeite nietwaar?
Dus zuchten we maar diep, koelen we even af en bedenken we maar weer een oplossing om verder te gaan.
Het is zoals het is…..we zullen het ermee moeten doen.
En we hebben geen keus lieve mensen, onze voorvaderen in Europa hebben het voor ons gedaan……..op een dag……….wordt het vast beter ☺ .
De aanhouder wint, heeft mijn vader me altijd voorgehouden en ik wil blijven geloven dat hij het weet.
