Amie is één van onze medewerkers, die ooit veel te jong al op de werkvloer trad omdat de thuissituatie onhoudbaar was en werk haar een uitvlucht bood.
Niemand wist hoe oud ze was toen ze kwam.
Mara, die destijds voor stage van de HAS in Den Bosch bij ons was, nam Amie onder haar hoede. Ze betaalde Amie’s veel te dure transportgeld van en naar ’t werk. Samen besloten we dat een deel van het geld dat Mara maandelijks sponsorde, van Amie’s salaris gespaard zou worden. Anders zou de familie het immers opslurpen.
Vele nare toestanden zijn de revue gepasseerd:
- Haar moeder stierf bijna toen ze weer moest bevallen van een tweeling maar weken weigerde te eten. We zijn daar financieel ingesprongen om haar medisch te redden.
- Daarna kreeg haar moeder een soort van postnatale depressie die misschien wel nooit is overgegaan.
- Haar stiefvader werd beschuldigd van fout gedrag, waar soms de politie aan te pas kwam.
- De conclusie was dan meestal dat haar moeder boos was op haar man omdat hij haar onvoldoende lunchgeld gaf.
- Moeder kon weinig en Amie moet op zondagen, als ze vrij is van haar werk, de kleding handmatig wassen van haar vijf broertjes en zusjes en ouders. Een onvoorstelbare berg.
Ze moet daarvoor dan ook nog zelf het water uit de put trekken.
- Haar moeder kreeg een aanval van appendicitis (of zo) en kon sindsdien helemaal niets meer doen thuis. Amie moet, voordat ze om half zeven naar haar werk gaat, eerst de hele compound vegen, vuur maken en dan voor de kinderen ontbijt maken.
- Uiteindelijk toen de relatie tussen haar en haar stiefvader, door toedoen van haar moeder, te ernstig uit de hand liep, hebben we Amie thuis weggehaald en elders laten wonen.
Daar woont ze nog steeds onder ons toezicht.
Amie, nu rond de twintig, is zeer klein van stuk, praat nagenoeg niet en laat bij iedere emotie heel stilletjes grote tranen over haar wangen biggelen. Ze is super alert en zij is de beste werkneemster die een mens zich kan wensen.
Ze observeert alles, weet precies wat er in de producties gebeurt, heeft altijd een suggestie als er iets is fout gegaan, wat de reden zou kunnen zijn. Ze kan niet lezen en schrijven, ze is nooit naar school geweest maar spreekt prima Engels. Het is een klein mirakel, dit meisje.
Ineens is ze weg, gisteren voor het laatst, ze moet gaan trouwen van haar moeder. Haar moeder zocht ongetwijfeld een “geld-melkkoe’. Veel Afrikaanse moeders doen dat door een man met een eigen huisje te zoeken voor hun dochter, zodat ze daar bij in kan gaan wonen zodra haar dochter zwanger wordt.
Arme Amie, ze ziet niet wat haar te wachten staat. Haar moeder behoort, volgens traditie waar zeer veel waarde aan gehecht wordt, haar uitzet te kopen en een jurk om in te trouwen. Maar deze moeder heeft nog geen theelepel kunnen kopen… en drukt echter toch haar zin door.
Zondag wordt Amie “opgehaald” door haar aanstaande en zal ze voorgoed vertrekken naar Senegal. Daar waar de grond bestaat uit zout en zand, geen bomen zijn, geen schaduw en vrouwen super slecht behandeld worden. Daar waar mensen zo primitief zijn dat ze niet kunnen redeneren, geen vooruitgang in gang kunnen zetten. Daar komt onze kleine meid terecht, in een wereld van armoede, waar altijd onderlinge vijandigheid de boventoon voert.
Ze hoort onze waarschuwingen en adviezen met in stilte biggelende tranen aan.
Mijn hart bloedt… Mara’s ook. Ik heb Amie de volgende adviezen gegeven:
Mannen vinden het spannend om prachtige vogeltjes, die heel mooi kunnen fluiten, neer te schieten met een katapult of ze te vangen. Ze sluiten ze dan op in kooitjes en zijn de eerste dagen apetrots op hun vangst. De weken erna vergeten ze vaak om voor ze te zorgen. Het kooitje staat vaak in de zon en het vogeltje is blootgesteld aan heel moeilijke omstandigheden. Als het dan stopt met zingen… gaat de man een ander vogeltje zoeken dat mooi zingt… Probeer een vogeltje te zijn dat blijft zingen. Laat je niet in een kooi van verplichtingen en zogenaamde liefde opsluiten. Blijf een vrij vogeltje, verdien je eigen geld, heb geen groter gezin dan jij zelf kan voeden zonder hem.
Maar ik weet dat onze kleine Amie, die in de zeven jaar dat ze bij ons is nog nooit eenmaal haar stem heeft verheft of brutaal is geweest, dat niet gaat lukken.
Je ben gecreëerd door een hogere Macht die jou het leven gegeven heeft. Noch je man, noch je schoonmoeder, noch je eigen moeder heeft het recht over je te beslissen. Niemand kan je bezitten.
Voor als je het niet meer aankan, het leven daar, zorg dan dat je altijd en altijd krediet in je telefoon hebt en het nummer van een taxichauffeur uit de buurt. Als je geen reisgeld hebt, bel je ons, dan bellen we je terug en laat je de taxi doorrijden naar Gambia, naar Barra, waar we je ophalen en de chauffeur betalen. Weet dat je, omdat je nog wat spaargeld hebt, niemands gevangene hoeft te zijn.
Begraaf de anticonceptiepil diep in de grond en besluit zelf wanneer de tijd rijp is om zwanger te worden. Weet dat je grote kans hebt om een tweeling te krijgen en dat is erg duur. Ik heb voor een jaar de pil voor je gekocht. Vertel het je man niet. Hij wil dat je veel kinderen krijgt zodat je zijn gevangene blijft.
Ze had niemand van het personeel, met sommigen werkt ze al zeven jaar, verteld dat ze wegging.
Ze zou stiekem in alle stilte vertrokken zijn, vermoedelijk omdat ze de emotie van het afscheid niet aankon.
Het meisje heeft zoveel capaciteiten, zoveel toekomst bij ons……….maar blijkbaar is het zo dat als je voor een stuiver geboren bent… je geen kwartje mag worden in Afrika.
Haar moeders eigenbelang telt, want zij heeft haar op de wereld gezet. Het is zo verdrietig dat ik er geen woorden voor heb…
