Coma

In deze blog: twee oren en één mond, een bevalling die eindigt in een coma, de wonderen zijn de wereld niet uit, ‘gesandwiched’ op de snelweg, Bobby en Lucky, een reizende visgraat, het chloorfeestje, patiëntjes verloren aan bushdokters en de opening van HBEC!

Afgelopen week stond ik te praten met een man die 30 jaar in Senegal heeft geproduceerd en er nu genoeg van heeft. Hij bracht al zijn apparatuur naar Gambia om hier verder te produceren. Hij maakt unieke en prachtige producten, het grootste deel voor export en gepatenteerde producten. Helaas kreeg ook hij hier de pin op zin neus en verloor hij de moed, zoals velen. Hij probeert nu zijn op maat gemaakte apparatuur en zijn voorraad van 1000 dure zakken Baobab te verkopen en te zien waar het lot hem toe leidt.

Terwijl hij lang en veel zat te vertellen over wat hij gelooft en dat hij veel twijfels heeft over wat ons allemaal geleerd is in het leven, ging hij zo ver van mijn ‘padje’ dat ik verwonderd stond te luisteren.

We hadden het over persoonlijke ontwikkeling en doelstellingen en ik vertelde hem dat ik sinds mijn  vijftiende al de wens had om minder te praten en meer te luisteren en dat ik er zo van baal dat ik altijd aan het woord ben. Hij keek me totaal verbaasd aan en vroeg:“Hè ? Hoe kan dat nu een wens van je zijn?!”, waarop ik antwoorde: “Mijn man David zegt het zo mooi: ‘we kregen twee oren om te horen, maar slechts één mond om te spreken’.” “Tja”, zei hij, “maar sommigen hebben de opdracht om te praten en sommigen om te luisteren. De andere mensen hebben twee oren om naar je te luisteren en maar één mond om je niet teveel te onderbreken!”  LOL! Daar moet ik nog even een tijdje over nadenken, maar ik vond de insteek wel prachtig bedacht.

Vanmorgen dwaalden mijn gedachten af toen ik keek naar één van de dames in de productie die zo vaak door het raam naar me kijkt. Ik vraag me soms af wat ze denkt. Haar zus raakte onlangs in coma tijdens een bevalling. Na vier dagen was zij nog steeds in coma, het zag het er niet goed uit.

De baby was door de familie van de moeder in de handen geduwd van de vader met de gedachte ”die is voor jullie, wij hebben het te druk met onze zus/dochter en kunnen die baby niet financieren”.

Mijn hart brak toen ik het hoorde, de toekomst voor zo’n baby is kansloos, het worden vaak heel zwakke kindjes die nergens gewenst zijn. Ik kreeg zo sterk het bericht door wat ik moest zeggen! “Je MOET de baby terug brengen naar de moeder! Als je je zus wilt terughalen uit haar coma MOET je dat vandaag nog regelen, iedere dag dat ze uit elkaar zijn is er één te veel! Leg de baby op haar borst of zelfs aan de borst, als er enige kans is dat ze uit haar coma kan komen, is het dát .” Mijn werkneemster keek me aan, alsóf ze de reden zocht dat ik me zo druk maakte. Nog eens en nog eens terwijl ik doorratelde, bleef ik hetzelfde herhalen”.

Ze heeft het met de familie besproken en de volgende dag werd de baby naar het ziekenhuis gebracht door de familie van de vader! De moeder van de baby kwam kort nadat de baby op haar lag uit haar coma en het gaat hen beiden heel goed, nu drie weken later! Wat een geluk, dit geval was dat vele praten in ieder geval de moeite waard!

Vandaag; Na het betalen van de deel-tijd salarissen hebben twee van de 4 personeelsleden die in de productie werken, het opgegeven. Ze wensen niet meer verder te werken omdat hun salaris te weinig is. De meeste bedrijven sluiten in het laagseizoen, dàt begrijpen mensen wel, ze bijten dan op een houtje de 6 of 7 maanden dat ze thuis zitten. Ik doe altijd heel erg mijn best om ze aan het werk te houden, tenminste voor 3 dagen, maar dat dat dan minder salaris oplevert begrijpen ze niet. Op het uiterste nippertje lukte het om het geld voor de salarissen te betalen. Klanten betalen moeizaam. Dus hier juist nu het seizoen gaat beginnen, zijn ze zonder het te laten weten vertrokken. De derde heeft verlof. En dus op deze maandagmorgen, waarop we 100 Aloe Vera bladen verwerken tot Aloe Vera Shea-butter Cream met Lavendel, moet Jan, de Manus van alles, de boor en hamer terzijde leggen en bijspringen in productie.

We gaan weer op zoek naar nieuw personeel en ze dan maar weer trainen…….en dat gaat bepaald niet snel met zoveel producten…er is zoveel te leren. Het is inmiddels dagen later en we zijn erg blij dat “onze Fanta” nu haar kindje bijna 3 is, weer wilde komen werken, de elf jaren ervaring van Fanta helpt enorm !

Op de snelweg naar huis werd ik vanmorgen ge-sandwhiched door spookrijders, dus in tegengestelde richting!! aan niet één maar aan beide zijden van de weg fietste een fietser!! En tevens aan beide zijden van de weg, ik herhaal IN TEGENGESTELDE RICHTING, haalden twee auto’s die fietsers in waardoor ik, DE ENIGE DIE DE SNELWEG WEL NORMAAL GEBRUIKTE, bijna tot stilstand moest remmen om een ongeval te voorkomen. Wat een land, wat een land. Gisteravond ben ik met alarmlichten stil gaan staan om een groep koeien in het stikdonker te beschermen tegen een achter me denderende vrachtwagen die slechts 1 parkeerlicht had….dan doet mij dat vermoeden hoe het met de remmen gesteld is. Of de koeien de volgende gek hebben overleefd weet ik niet, maar ik had hartslag 500 me zeer goed realiserend dat dat geen slimme actie van me was. Soms doe je iets…

Toen ik afgelopen donderdag pas rond 20.30 uur eindelijk thuis kwam, gesloopt van de hitte en de problemen van de dag, kwam Bobby, één van mijn straathonden “eetgroep”☺ me begroeten.

Haar hoofd hing scheef, haar schouder en voorpoot waren kletsnat van bloed en pus. Bij nader onderzoek hebben Mangowormen zich tegoed gedaan aan haar oor, die vielen eruit toen ze volgevreten waren en werden vervangen door maden die hele netwerken door haar vlees hadden weggevreten.  Het leek alsof haar oor geëxplodeerd was, ik kon niet meer zien wat en hoe dat oor behoorde te zitten. Verschrikkelijk!

De horse and Donkey Trust doet werkelijk geweldig werk hier in Gambia, in onmogelijke situaties. Hun auto’s waren allemaal kapot, we hebben Bobby zelf gebracht en hoopten Lucky, het hondje van Lamin, onze collega, te mogen ophalen. Twee weken geleden was Lucky zijn oog voor 70% uit de kas gekomen door een gigantische impact op zijn kop. Kinderen vinden stenen gooien en slapende honden slaan, in lokale buurten een vorm van sport. We zijn er allemaal nog ziek van hoe Lucky eraan toe was. Dus hij is ook naar H&D gebracht om te worden geopereerd, ik kon dat zelf nu even niet ook nog betalen. Helaas hadden zij geen arts die het kon en is hij daartoe weer naar de commerciële dierenarts gebracht. Dus heeft het hen dan weer heel veel geld gekost dat ook zij niet meer kunnen betalen in deze tijden van grote crisis. Helaas mocht Lucky nog niet naar huis en moest ook Bobby blijven.

Onze nachtwaker kreeg twee weken geleden een visgraat in zijn keel. Dagen erna ging hij naar het ziekenhuis en daar hebben ze de visgraat verwijderd. Hij kreeg 3 soorten pijnstillers, t.w. Tylenol , Diclofenac en Paracetamol maar geen antibiotica. In een tropen-ziekenhuis als hier, is dat een vreemde zaak. Enfin, pas na enkele dagen bekeek ik alle pillen die hij gekregen had en inmiddels had hij een enorme ontsteking aan zijkant hals en schouder. Toen heb ik Antibioticum gekocht maar die sloeg na 5 dagen onvoldoende aan, dus nog een antibioticum erbij op advies van mijn tandarts en een Cubaanse KNO arts. Beiden kuren voor 10 dagen. Na drie dagen belde de tuinman dat de patiënt naar een ander ziekenhuis was gegaan en daar € 50,- moest betalen voor hij weg kon, of we dat even wilden gaan betalen..daar bleek dat hij alle pillen, voor twee weken, in 2 dagen had genomen en nu een zak nieuwe pillen was gaan halen. Werkelijk wel 7 soorten pillen. Ik heb mijn handen er vanaf getrokken toen ik ook nog de buurman door de poort zag komen met “black man medicine” in de vorm van rokende kooltjes enz. die hij moest gaan inademen en stinkende drankjes die hij moest drinken. Eergisteravond was het dusdanig slecht met hem gesteld dat we hem naar het ziekenhuis moesten brengen, daarna met spoed door naar Banjul waar ze hem gelijk hebben geopereerd, de graat werd er aan zijn hals zijkant uitgehaald! Hij zegt zich al veel beter te voelen maar zijn zak met pillen is inmiddels ook weer op. Levensgevaarlijk dat gebrek aan inzicht, zo verloopt het vaak, ze gaan van de ene naar de andere dokter zonder dat iemand checkt welke hoeveelheid pillen ze geslikt hebben.

De laatste maand van hitte en hoge luchtvochtigheid is bijna voorbij . Daarna komt de koelere lucht die tevens stof met zich meebrengt en toeristen aantrekt. Ik heb er wel weer zin in.

We laten jullie spoedig weten wanneer de officiële opening van het Honey Bee Educational Centre is. Iedereen is hierbij alvast uitgenodigd.

Busy Bee gaat het druk krijgen het aankomende seizoen, dat eerder lijkt te beginnen dan andere jaren. De kamers lopen behoorlijk vol, zelfs al voor februari.

Het HBEC is opgedragen aan Kebba Touray, onze bezielde en nog steeds onvervangbare bijencoach die in Dec 2020 verongelukte nadat we onze kasten met hem hadden geïnspecteerd.

Door de engineering capaciteiten van David konden we ook dit hele regenseizoen op de projectlocatie komen. Patiëntjes die met personen auto’s kwamen soms niet de laatste 100 meter maar na vele pogingen is deze wegconstructie, door met verankerde autobanden, vakken te maken waar de stroom regenwater haar zand in achterlaat, subliem gebleken.

We hebben nu de grote uitdaging om de achtermuur, een 10 tot 12 meter, over de natuurlijke waterweg, te moeten dichten via ingenieuze ideeën die we nog aan het uitwerken zijn.

De vrouwentuin kan niet functioneren als er ergens een gat zit en deze is technisch gezien heel erg moeilijk maar wel urgent zodat de vrouwen dit jaar (november) nog kunnen zaaien. Een deel van de constructie moet komen te staan als het water nog hoog staat maar de rest kunnen we pas doen als het niveau zakt en dat is pas tegen maart. Er moet dus een tijdelijke tussenoplossing/barriere komen maar dat kost weer zoveel extra.

De afgelopen twee patiëntjes van het Aloe Vera Brandwonden behandelcentrum waren een grote teleurstelling. Het ene kindje van 18 maanden viel achterwaarts met zijn achterwerk in een grote hoeveelheid heet water en werd na 4 weken intens lijden, naar ons gebracht. Na twee behandelingen zag het er 90% beter uit. De moeder was gerust gesteld en kon eindelijk weer ademen omdat het lijden van het ventje voorbij leek met onze behandeling. Totdat haar schoonvader, die uit een dorp landinwaarts op bezoek kwam, besloot dat het kind ergens in een bush behandeld moest gaan worden omdat brandwonden nooit verbonden mogen worden, zo wist hij…zucht…..

Het andere kindje was 17 maanden en met haar armpje in een pan kokende saus terecht gekomen. Ook haar hebben we schoongemaakt en behandeld. Ook zij ging prima en had geen koorts meer na de 2^e behandeling, echter besloot ook daar een “wijze ouder” dat het met as van een boom gedaan moest worden.  Dus ook zij mocht niet meer terug komen. Dat is verdrietig en frustrerend maar we houden ons vast aan degene die we volledig mochten genezen. Honderden zijn dat er inmiddels gelukkig.

Afgelopen week zag ik de paarden die de vreselijke brandwonden hebben overleefd voorbij komen, we gaan een compilatie maken voor de website want wat is dat toch bijzonder dat we daaraan mee mochten werken. Dat onze zo simpele producten, zo een verschil mogen maken!! Niet iedereen kan het aan om het te zien vandaar dat we het t.z.t. op de website zullen plaatsen en niet als blog versturen.

Zoals ook ons Go-Fit product. Op een bespreking van de Dutch Gambia Business Link zei één van de leden dat het zo opviel hoe ontzettend mensen hun brein gekrompen lijkt te zijn de afgelopen jaren. Ik onderteken dat statement. Het is m.i. bizar hoe weinig inzicht mensen nog hebben. Ik ben ervan overtuigd dat ondervoeding daar ten aan ten grondslag ligt. Het hele land zou aan de Go-Fit moeten, het zou zo’n verschil kunnen maken. Steeds als we een sponsor hebben voor een bepaald bedrag, maken we een lading en delen die uit en vertellen mensen dan wat erin zit en dat ze dat zelf dus ook kunnen maken.

Om ecologisch vriendelijker te functioneren, moet mijn personeel nu met Sodium Bi-carbonaat schoonmaken, dat scheelt heel veel plastic verpakkingen enz. Wat een protest…”Clau dit schuimt niet, Clau dit ruikt niet, Clau ik koop mijn eigen bleek…”.  Veranderingen vallen niet licht, routine is waar ze van houden. Twee educatie-sessies en besprekingen waren er voor nodig om ze te overtuigen, maar toen nog tegenstribbelingen. Uiteindelijk heb ik Booking.com gebruikt als dwangmaatregel “zij geven ons goede of slechte sterren afhankelijk van of we goed of slechte chemicaliën gebruiken en publiceren dat”vertelde ik. Aaahhh okay! Riepen ze in koor “then no problem!”

Inmiddels is er wat tijd verstreken sinds ik dit blog schreef. Ik schrijf spoedig een volgende met goed nieuws over onze therapeutische AMS creme!!